Op zoek naar verborgen liquiditeiten in een onderneming
Ondernemingen die met liquiditeitsproblemen kampen, kiezen er vaak voor om externe financiering aan te trekken. Het voelt logisch: een bank of alternatieve financier lijkt snel verlichting te bieden. Maar juist die reflex verdient kritiek. Te vaak wordt vergeten dat er binnen de eigen muren verborgen liquiditeiten aanwezig zijn. Geld dat onnodig vastzit in facturen, voorraden of processen.
Liquiditeitsdruk ontstaat niet alleen door economische tegenwind. Vaak ligt de oorzaak dichterbij: klanten die traag betalen, voorraden die te groot worden ingekocht of leveranciersafspraken die ongunstig uitpakken. Het zijn geen nieuwe fenomenen, maar ze blijven een hardnekkige valkuil. Bedrijven richten hun energie liever op groei of nieuwe financieringsrondes dan op het huishoudboekje op orde brengen. Het is opvallend dat er in Nederland nog altijd miljarden euro's vastzitten in werkkapitaal. Dat is dood geld: geld dat geen rente oplevert, niet kan worden geïnvesteerd en de onderneming onnodig afhankelijk maakt van externe financiers.
Het gemak waarmee ondernemers soms naar externe partijen stappen, roept vragen op. Natuurlijk zijn banken, leasemaatschappijen en fintechs waardevolle spelers. Maar wie financiering aanvraagt zonder eerst zijn interne processen op orde te brengen, legt een pleister op een wond die niet geneest. Het risico? Een vicieuze cirkel van oplopende kosten, afhankelijkheid en verlies van wendbaarheid.
Werkkapitaalbeheer wordt in veel organisaties nog steeds gezien als een technische exercitie van de financiële afdeling. In werkelijkheid raakt het álle afdelingen. De verkoopafdeling die royale betaaltermijnen hanteert om een klant binnen te halen, de inkoop die liever groot inslaat om korting te krijgen, of de administratie die traag factureert. Allemaal hebben ze directe invloed op de liquiditeit. Een onderneming die haar cashflow serieus neemt, plaatst werkkapitaalmanagement dan ook structureel op de agenda. Niet als noodgreep, maar als strategisch thema. Dat vraagt lef: je moet verkoop confronteren met de consequenties van te ruime voorwaarden en inkoop met de gevolgen van overtollige voorraad. Maar juist dát is ondernemerschap.
Het strenger optreden naar debiteuren wordt vaak gezien als dé oplossing. Maar wie eerlijk kijkt, ziet dat late betalingen vaak voortkomen uit eigen tekortkomingen: een foutieve factuur, een onduidelijk contract of een gebrekkig orderproces. Het vergt een cultuuromslag om dat te erkennen en aan te pakken. Een cultuur waarin teams gezamenlijk verantwoordelijkheid dragen voor liquiditeit, maakt een bedrijf sterker. Sales denkt dan niet alleen in omzet, maar ook in kasstroom. Finance is niet langer de afdeling die "nee" zegt, maar een partner in het realiseren van groei.
Digitalisering biedt vandaag de dag krachtige hulpmiddelen: realtime dashboards, voorspellende algoritmes en supply chain-financieringsplatforms. Maar laten we eerlijk zijn: zonder de discipline van goed beheer blijven dit dure speeltjes. Technologie kan ondersteunen, maar nooit de verantwoordelijkheid overnemen.
Dit alles betekent niet dat externe financiering vermeden moet worden. Integendeel, in veel gevallen kan het een waardevol instrument zijn: om groei te versnellen, een overname te realiseren of tijdelijke pieken op te vangen. Het punt is dat financiering pas écht zinvol wordt wanneer de interne geldstromen al optimaal zijn ingericht. Dan wordt financiering geen noodgreep, maar een bewuste keuze in een gezonde strategie.
Wat ondernemers soms niet beseffen: financiers beoordelen een financieringsaanvraag niet alleen op rentabiliteit, solvabiliteit en terugbetaalcapaciteit. Ze kijken kritisch naar de kwaliteit van het werkkapitaal. De current ratio (vlottende activa inclusief voorraad gedeeld door kortlopende schulden) geeft aan of een bedrijf op korte termijn aan zijn verplichtingen kan voldoen. Een ratio onder de 1,0 betekent alarm. Maar ook de quick ratio – waarbij voorraad buiten beschouwing blijft – zegt veel over de daadwerkelijke liquiditeit. Daarnaast analyseren financiers de debiteuren- en voorraadrotatie: de debiteurenomloopsnelheid (days sales outstanding, DSO) laat zien hoeveel dagen het gemiddeld duurt voordat een factuur wordt betaald, terwijl de voorraadrotatie aangeeft hoe vaak per jaar de voorraad wordt verkocht en vernieuwd. Een lage DSO duidt op een gezonde cashflow, terwijl een lage voorraadrotatie wijst op vastliggend kapitaal. Wie met slechte ratio's bij een financier aanklopt, krijgt mogelijk geen financiering maar betaalt ook een hogere rente als er wél gefinancierd wordt. Kortom: opschonen van het werkkapitaal verbetert niet alleen de liquiditeit, maar ook de financieringsmogelijkheden.
In de discussie over liquiditeit wordt te vaak gekeken naar wat de markt of de economie "doet". Maar de échte vraag is: wat laat je zelf liggen? Hoeveel geld zit er vast in je eigen processen, en waarom accepteer je dat? Externe financiering is soms nodig, maar mag nooit de eerste reflex zijn. Ondernemingen die hun verborgen liquiditeiten zichtbaar maken en vrijspelen, staan steviger in de markt. Zij zijn minder afhankelijk, flexibeler en aantrekkelijker voor financiers. De uitdaging ligt dus niet buiten, maar binnen.
Bij Capsearch zorgen we ervoor dat je als financieel adviseur toegang hebt tot een groot aantal financieringsmogelijkheden. We helpen je de juiste financieringsmatch te vinden tegen de beste voorwaarden. Wil je kennismaken met Capsearch en ons team? Bekijk het webinaroverzicht en meld je aan.
